ماده‌ی p دراشک، آزمونی غیر تهاجمی برای تشخیص آسیبهای عصبی مرتبط با دیابت
5 ژوئیه 2017- یک مطالعه‌ی جدید نشان داد که یک مولکول سیگنالینگ سلول عصبی بنام substance P در نمونه‌های اشک می‌تواند یک مارکر ارزشمند برای شناسایی تخریب اعصاب مرتبط با دیابت باشد.
نتایج این تحقیقات در شماره‌ی ماه ژوئیه مجله‌ی مptometry and Vision Scienceمنتشر گردید.
بر اساس یک مطالعه‌ی مقدماتی که توسط پرفسور Markoulli وهمکارانش در دانشگاه نیو ساوت ولز در سیدنی انجام شد، میزان ماده‌ی p در نمونه‌های اشک بیماران دیابتی افزایش می‌یابد، این افرایش به تخریب اولیه‌ی اعصاب قرنیه مربوط است که ممکن است به زخم قرنیه و تأخیر در ترمیم زخم در بیماران دیابتی منجر شود. محققان می‌گویند اندازه‌گیری substance P می‌تواند یک آزمون جدید و غیر تهاجمی برای ارزیابی خطر نوروپاتی دیابتی باشد.
محققان غلظت ماده‌ی P را در لایه‌ی طبیعی اشک چشم 9 فرد مبتلا به دیابت و 17 فرد غیر دیابتی اندازه‌گیری نمودند. ماده‌ی P یک نوروپپتید است که با بهبود زخم و بسیاری اعمال دیگر در ارتباط می باشد. ماده‌ی Pهمچنین در حفظ و تغذیه‌ی قرنیه (لایه‌ی شفاف و بیرونی‌ترین لایه‌ی چشم) نقش دارد. قرنیه دارای یک شبکه‌ی غنی از اعصاب بسیار ریز است که نقش اساسی در حفاظت و ترمیم این لایه از چشم بازی می‌کند.
برخلاف اعصاب سایر نقاط بدن، ساختار اعصاب زنده‌ی قرنیه با تکنیک میکروسکوپی کانفوکال confocal microscopy قابل مشاهده و اندازه‌گیری است. مطالعات نشان داده‌اند که با روش میکروسکوپی کانفوکال می‌توان تراکم فیبرهای عصبی قرنیه را بررسی کرده و میزان تخریب مرتبط با دیابت را در اعصاب محیطی (نوروپاتی محیطی) پیش بینی کرد.
نوروپاتی محیطی که یکی از عوارض شایع دیابت است دارای علایمی مانند درد و بی حسی در دستها و پاها می باشد، تخریب اعصاب محیطی را می توان با نمونه‌گیری از طریق بپوسی مشاهده کرد که البته روشی تهاجمی و غیر قابل تکرار است. دکتر Markoulli و همکارانش به دنبال یافتن روشی غیر تهاجمی برای ارزیابی نوروپاتی محیطی، به بررسی غلظت ماده ی P در اشک پرداختند که منعکس کننده‌ی میزان تخریب اعصاب قرنیه در بیماران دیابتی است.
نتایج نشان می‌دهد که در بیماران دیابتی غلظت ماده‌ی P در لایه‌ی اشکی چشم کمتر از افراد سالم است، بوسیله‌ی میکروسکوپ کانفوکال مشخص گردید که تراکم فیبرهای عصبی در قرنیه‌ی افراد دیابتی بطورقابل توجهی کمتر از افراد سالم است که بیانگر از دست رفتن فیبرهای عصبی قرنیه می‌باشد. محققان دریافتند که غلظت ماده‌ی P نسبتاً با تراکم فیبرهای قرنیه ارتباط دارد.
دکتر Markoulli می گوید: همبستگی مثبت بین غلظت ماده‌ی Pو تراکم اعصاب قرنیه نشان می دهد که ماده ی P ممکن است یک نشانگر بالقوه برای سلامت اعصاب قرنیه باشد، کاهش غلظت ماده‌ی P در چشم‌ها ممکن است به تأخیر در التیام زخم و ایجاد زخم‌های قرنیه در افراد مبتلا به دیابت بیانجامد. این نتایج با گزارش مطالعات اخیر در مورد ماده‌ی P و توانایی آن در تقویت ترمیم نقص‌های قرنیه‌ی مربوط به دیابت، سازگاری دارد.
در آینده اندازه‌گیری غلظت ماده‌ی P در لایه‌ی اشکی چشم ممکن است به عنوان یک آزمون مفید و غیر تهاجمی برای ارزیابی خطر نوروپاتی محیطی در بیماران مبتلا به دیابت بکار گرفته شود.
دکتر Markoulli و همکارانش تاکید کردند که به تحقیقات بیشتری از جمله مطالعاتی برای تایید نتایج این تحقیق، برای استفاده از غلظت ماده‌ی P به عنوان نشانگری از وجود یا عدم وجود نوروپاتی محیطی نیاز دارند.
منبع و سایت خبر:
Optometry and Vision Science, 2017; 94 (7): 726 DOI: 10.1097/OPX.0000000000001096
www.sciencedaily.com/releases/2017/07/170705151737.htm